YÖK BAŞKANI SARAÇ, İHTİSASLAŞACAK 5 YENİ ÜNİVERSİTEYİ DAHA AÇIKLADI
23 Ocak 2020 / Ankara
Yeni YÖK'ün yükseköğretimde 2020 yılı hedefleri arasında kamuoyuna beyan ettiği hedeflerden biri olan “Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon Farklılaşması ve İhtisaslaşma Projesi" kapsamında 5 yeni üniversite ve ihtisas alanının daha belirlenme süreci tamamlandı.
YÖK tarafından yükseköğretim tarihinde ilk kez 2015 yılında başlatılan "Bölgesel Kalkınma Odaklı Üniversiteler" kapsamında ilgili paydaşların da katılımlarıyla daha önce seçilen 10 üniversiteye ilaveten seçilen yeni 5 üniversite ve ihtisas alanları YÖK Başkanı Prof. Dr. M. A. Yekta Saraç tarafından YÖK'te gerçekleştirilen toplantıda açıklandı.
Toplantıya YÖK Başkanı Prof. Dr. M. A. Yekta Saraç ve YÖK Yürütme Kurulu Üyelerinin yanı sıra, Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Dr. Çetin Ali Dönmez, Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Akif Özkaldı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Kalkınma Ajansları Genel Müdürü Barış Yeniçeri, proje komisyon üyeleri, proje kapsamında daha önce belirlenen 10 üniversitenin rektörleri, projeye yeni seçilen 5 üniversitenin rektörleri ile bulundukları ilin Valileri ve Sanayi ve Ticaret Odaları Başkanları katıldı.
Toplantının başlangıcında YÖK Yürütme Kurulu Üyesi Prof. Dr. Naci Gündoğan tarafından projeye ilişkin bir bilgilendirme sunumu yapıldı. Prof. Dr. Gündoğan, projenin son durumu hakkında genel bir değerlendirme yaparak, 5 yeni üniversitenin projeye seçimi sürecine ilişkin bilgi verdi.
Bilgilendirme sunumunun ardından YÖK Başkanı Prof. Dr. M. A. Yekta Saraç bir konuşma gerçekleştirdi. YÖK Başkanı Saraç konuşmasında Günümüzde yükseköğretim kurumlarının, üstlendikleri misyonlar, işlevleri, yeni stratejiler ve işbirliği modelleri çerçevesinde önemli değişimler gösterdiğini belirterek, üniversitelerin akademik yapılarına, beşeri sermayelerine, kuruluş misyonlarına ve bulundukları bölgelere bağlı olarak yapılan değerlendirmelerle çeşitliliğin gerekliliğinin ortaya çıktığına dikkati çekti.
Büyük ölçüde kamu fonu tahsisine rağmen bir önceki nesil bölgesel gelişme politikalarının yürümediğine işaret eden Saraç, küreselleşmenin de etkisiyle şekillenen kalkınmada yeni bölgesel anlayışın, ilişki ağı ile belirlenen, mekânsal süreklilik şartı olmayan, uluslararası ilişkilere doğrudan açık, ekonomik ve bölgesel kalkınmanın itici gücü olarak yerel dinamiklerin ön plana çıktığı bir sistem olduğunu söyledi. Bölgenin başarı ve üretim faktörlerinin incelenmesinin, bölge üniversitesi ile bilgi ve inovasyon alışverişinin başarıyı daha üstlere taşıdığını sözlerine ekleyen Saraç, “kalkınma kutupları, öğrenen bölgeler, sosyal ve beşeri sermaye, bilgi transferi gibi kavramlar üniversitenin bölgedeki rolünü merkezi bir öneme sahip kılmaktadır." diye konuştu.
Bütün bu üniversitelerden beklentilerinin, kendilerine verilen ihtisaslaşma alanında “Hedeflenmiş Sosyo-Ekonomik Araştırma Programları"nı geliştirmeleri ve bu programların bölgenin kalkınmasına anlamlı değerler sunmasının sağlanması olduğunu değinen YÖK Başkanı Saraç, “Böylece bölgede; üniversite organizasyon ve stratejilerinde gelişmeler olacak, Ar-Ge organizasyonu artacak, ürün pazar ve rekabetinde güçlenmeler beklenecek, fon kaynakları artacak, yeni genişletilmiş işbirlikleri doğacak, uzmanlaşmış merkezler gelişecek ve de en önemlisi bölgeye ait kültürel güçlü değişimler ortaya çıkacaktır." dedi.
Bu proje ile birlikte üniversitede, bölgedeki ekonomik aktörler arasındaki hareketliliği destekleyen programların çeşitlenmesinin, bölgesel gereksinimleri karşılayacak eğitim programlarının geliştirilmesinin, artık bulunduğu bölgeyi daha iyi bilen öğrenciler ve mezunların istihdamı ile bölge temelli öğrenme süreçlerinin oluşturulmasının da beklendiğini vurgulayan YÖK Başkanı Saraç, konuşmasını şu şekilde sürdürdü:
“Üniversitelerin bölgesel kalkınma konusundaki bir diğer önemli getirisi, ekonomik başarı, bireysel yetenekler ve gruplar arası bilgi transferi ile de doğrudan ilişki sağlamasıdır. Ayrıca, üniversitelerin yerel düzeydeki araştırma sonuçlarının ilgili özel ve kamu sektörleriyle paylaşılarak üretime dönüştürülmesi hedeflenmelidir. Bölgesel kalkınma ajansları ile etkin bir iletişim ağı kurularak, sinerji doğuran çalışmalar yapılması beklenmektedir. Projenin beklenen gücü gerçekten etkin ve yüksektir, henüz 4 yıllık bir proje olmasına rağmen birçok filizlenmeyi görmekteyiz ve projeden Türkiye'nin geleceği için gerçekten umutluyuz. Özetle bu proje, 'bir birlikte çalışma projesidir.'"
Üniversitelerin yalnızca deneyimli, yetenekli, uzman insanların yetiştiği yerler değil aynı zamanda “cazibe merkezleri" olduğunu hatırlatan Başkan Saraç, “Özellikle coğrafi olarak büyük ülkeler açısından, ulusal sistemin altında yer alan ve merkezi olmayan bir alt-sistem yapılanması, ülkenin ekonomik kalkınmasında daha faydalı ve daha işlevsel olabilmektedir. " dedi.
Önümüzdeki dönemde güzel bir haber ile kamuoyunun huzuruna çıkacaklarını ileten YÖK Başkanı Saraç, “YÖK girişimi ve Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı destekleriyle bu yıl Bölgesel Kalkınma Odaklı İhtisaslaşan üniversitelere destekleme söz konusu olacaktır. Bu müjdeyi de üniversitelerimize vermek isterim." dedi.
Bahsedilen bütün bu çalışmaların aslında küresel yükseköğretimde yeni bir dönüşüm ve yeni bir akademik devrim olarak nitelendirildiğini vurgulayan YÖK Başkanı Saraç, yeni seçilen üniversiteleri ve rektörleri tebrik ederek konuşmasını tamamladı.
YÖK Başkanı Prof. Dr. M. A. Yekta Saraç'ın toplantıda yaptığı konuşmanın metni için tıklayınız.
YÖK Başkanı Yekta Saraç konuşmasının sonunda proje kapsamında yeni seçilen 5 üniversiteyi ve ihtisas alanlarını açıkladı. Buna göre;
Artvin Çoruh Üniversitesi “Tıbbi ve Aromatik Bitkiler",
Bartın Üniversitesi “Akıllı Lojistik ve Bütünleşik Bölge Uygulamaları",
Hitit Üniversitesi “Makine ve İmalat Teknolojileri",
Kırklareli Üniversitesi “Gıda"
Yozgat Bozok Üniversitesi “Endüstriyel Kenevir"
alanlarında “Bölgesel Kalkınma Odaklı Üniversiteler" olarak seçildi. Açıklanan 5 yeni üniversitenin daha katılımıyla proje kapsamındaki üniversite sayısı 15'e çıktı.
Konuşmaların ardından YÖK Başkanı Saraç tarafından projeye yeni seçilen üniversitelerin rektörlerine proje katılım belgeleri verildi.
Proje kapsamına alınan 5 üniversite rektörünün projeye ilişkin sunumlarının ardından Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Dönmez ile Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Özkaldı, belirlenen üniversitelerin bulunduğu illerin valileri ve sanayi ve ticaret odası başkanları projeye seçilmelerinden dolayı il bazındaki memnuniyetlerini ifade eden kısa birer konuşma gerçekleştirdiler.
YÖK ve Kalkınma Bakanlığının iş birliği ile başlatılmıştı
Üniversitelerin hem bulundukları bölgeye olan katkılarını artırılması hem de belirli alanlarda ihtisaslaşmaya teşvik edilmesi amacıyla, özellikle 2006 yılı sonrasında kurulmuş olan yükseköğretim kurumlarına yönelik "Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon Farklılaşması ve İhtisaslaşması" çalışması Haziran 2015'te YÖK ve Kalkınma Bakanlığının işbirliğiyle başlatılmıştı.
Proje kapsamında daha önce 10 üniversite belirlenmişti
YÖK Başkanlığının koordinasyonunda, ilgili kurum ve bakanlıklar ile işbirliği içinde yürütülen proje süreci kapsamında toplam 10 üniversite bulunmakta idi. Buna göre;
Bingöl Üniversitesi; tarım ve havza bazlı alanında,
Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi; hayvancılık alanında,
Düzce Üniversitesi; sağlık ve çevre alanında,
Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi; tarım ve jeotermal alanında,
Uşak Üniversitesi; tekstil, dericilik ve seramik alanında,
Aksaray Üniversitesi; spor ve sağlık alanında,
Kastamonu Üniversitesi; ormancılık ve tabiat turizmi alanında,
Muş Alparslan Üniversitesi; hayvancılık alanında,
Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi; çay alanında,
Siirt Üniversitesi; tarım ve hayvancılık alanında
ihtisaslaşacak üniversiteler olarak belirlenmiştir.
Projedeki üniversiteler desteklenerek çalışmaları yakından takip ediliyor
Proje kapsamında seçilen üniversitelerimiz bugüne kadar kendileri için belirlenen alanlarda çalışmalarına yoğun bir şekilde devam etmekte olup, YÖK tarafından bu faaliyetleri yakından takip edilmektedir.
Bugüne kadar seçilen üniversitelerin içinde bulundukları bölgenin kalkınma odaklı gelişimine yönelik olarak belirlenen alanlarda önerecekleri projelerin Komisyon tarafından ayrıntılı olarak değerlendirilmesi ve YÖK'ün koordinasyonunda belirlenecek yöntemle desteklenmesine devam edilmektedir.
Bu sürecin ilgili paydaşlarla sistematik ve sürdürülebilir şekilde yürütülmesi ve izlenmesine yönelik olarak Yükseköğretim Kurulu Başkanlığının koordinasyonunda bir komisyon oluşturulmuş, komisyonda YÖK'ün dışında, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı temsilcileri ile konusunda uzman öğretim üyeleri yer almıştır.
Projedeki üniversitelere yeni bir destek müjdesi
Bölgesel Kalkınmada ihtisaslaşma misyonu verilen üniversiteler Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından mali olarak, YÖK tarafından ise akademik personel kaynağı sağlanarak desteklenmektedir.
Bu kapsamda ihtisaslaşma alanları ile ilgili olmak şartıyla 2018 yılında 50, 2019 yılında 100 araştırma görevlisi için ilave atama izni YÖK tarafından bu üniversitelere tahsis edilmiştir. Ayrıca, ihtisaslaşma alanlarına uygun olarak öğretim üyesi yetiştirmek amacıyla yurtdışı lisansüstü burs imkânlarından da yararlanabilmeleri sağlanmaktadır.
Önümüzdeki günlerde YÖK'ün girişimi Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığının da destekleriyle Bölgesel Kalkınma Odaklı İhtisaslaşan üniversitelere yapılacak olan yeni bir destekleme süreci de kamuoyu ile paylaşılacaktır.
