Londra Bildirgesi (2007)
1. Giriş
1.1 Bizler, Bologna Süreci'ne katılan ülkelerin Yükseköğretimden sorumlu
Bakanları olarak 2005 yılında Bergen'de bir araya gelişimizden bugüne
kaydedilen gelişmeleri değerlendirmek amacıyla Londra'da toplandık.
1.2 Ülke üyeliği için anlaşmaya varılan kriterlere dayanarak, Karadağ
Cumhuriyeti'ni Bologna Süreci üyesi olarak kabul ediyoruz.
1.3 Son iki senede meydana gelen gelişmeler, Avrupa Yükseköğretim Alanı'nın
(AYA) hayata geçirilmesi hedefine bizleri bir adım daha yaklaştırmıştır.
Avrupa'nın zengin ve kozmopolit kültürel mirası temelinde, hareketliliği
kolaylaştırmak, istihdamı geliştirmek ve Avrupa'nın çekiciliği ile rekabet
gücünü artırmak üzere, kurumsal özerklik, akademik özgürlük, fırsat
eşitliği ve demokratik ilkelere dayalı bir AYA oluşturmaktayız. Geleceğe
baktığımızda, sürekli değişen dünyada, AYA'nın rekabet gücünü korumak ve
küreselleşmenin getirdiği zorluklarla mücadele edebilmesini sağlamak
amacıyla, yükseköğretim sistemlerimizi sürekli olarak bu değişimlere adapte
etmek ihtiyacının bilincindeyiz. Kısa vadede, Bologna reformlarını
uygulamanın önemli bir görev olduğunun bilinciyle, bu sürece dahil olan tüm
ortakların destek ve kararlıklarını memnuniyetle karşılıyoruz. Daha fazla
ilerleme kaydetmeye yardımcı olan çalışma grupları ile seminerlerin
katkıları için teşekkürlerimizi sunuyoruz. Çabalarımızda bir diğerine
destek olarak ve iyi uygulama örneklerini paylaşmayı teşvik ederek,
işbirliği içinde çalışmaya devam etme konusunda mutabık kalmış durumdayız.
1.4 Yükseköğretim kurumlarının toplumları geliştirmedeki önemli etkilerinin
sahip oldukları geleneklerine dayalı öğrenme, araştırma, yaratıcılık ve
bilgi transferi merkezleri olarak toplumları oluşturan değerlerin
belirlenmesinde ve gelecek nesillere taşınmasında oynadıkları anahtar rol
bilinmektedir. Yükseköğretim kurumlarının üstlendikleri rolleri yerine
getirebilmeleri için gerekli olan kaynaklara sahip olmalarına önem
verilecektir. Üstlendikleri roller: öğrencileri demokratik bir toplumun
aktif vatandaşları olarak gelecekteki kariyerleri için hazırlama; kişisel
gelişimlerini sağlama, geniş tabanlı ve ileri düzeyde bir bilgi temeli
yaratma ve sürdürebilme ile araştırma ve yenilikçiliği teşvik etmektir.
1.5 Bu nedenle, çeşitlilikleri korunan, yeterli mali kaynağa sahip, özerk
ve hesap verebilir güçlü yükseköğretim kurumlarının önemini vurguluyoruz.
AYA içinde ayırım gözetmeme ve yükseköğretime erişimde eşitlik ilkelerine
saygı gösterilmeli ve bu ilkeler teşvik edilmelidir. Bu ilkelere bağlı
kalınacağını ve öğrencilerin ve öğretim elemanlarının ayırımcılığın hiç bir
türüne maruz bırakılmayacağını taahhüt ediyoruz.
2. Avrupa Yükseköğretim Alanı (AYA) Yolunda Kaydedilen İlerleme
2.1 Avrupa Üniversiteler Birliği (European University Association-EUA)
tarafından hazırlanan Trends V Raporu, Avrupa Öğrenciler Birliği (The
National Students Union in Europe – ESIB) tarafından hazırlanan Öğrenci
Gözüyle Bologna ve Eurydice tarafından hazırlanan Avrupa Yükseköğretim
Yapısına Bakış ile Durum Değerlendirme Raporumuz, son iki yılda önemli bir
ilerleme sağlandığını göstermektedir. Sürecin en önemli sonuçlarından bir
tanesinin öğretmen merkezli eğitim anlayışından uzaklaşarak öğrenci
merkezli yükseköğretim anlayışına yaklaşmak olduğu konusunda giderek artan
bir bilinç söz konusudur. Bu yöndeki gelişmeleri desteklemeye devam
edeceğiz.
Hareketlilik
2.2 Kişisel gelişim için fırsatlar yaratma, bireyler ve kurumlar arasında
uluslararası işbirliğini geliştirme, yükseköğretim ve araştırma kalitesini
artırma ve Avrupa boyutuna gerçeklik kazandırma konularında önemli rol
oynayan öğrenci, mezun ve öğretim görevlilerinin hareketliliği, Bologna
Süreci'nin temel unsurlarından bir tanesidir.
2.3 1999 yılından bu yana bir takım gelişmeler kaydedilmiş olsa da, halen
bazı sorunlar mevcuttur. Hareketliliğin önündeki engeller arasında;
göçmenlik, tanıma, yetersiz mali kaynaklar ve esnek olmayan ücret
ayarlamaları ile ilgili konular başta gelmektedir. Vize işlemleri, oturma
ve çalışma izinleri gibi konularda kolaylık sağlama konusunda Hükümetlere
sorumluluk düştüğünün altını çiziyoruz. Yükseköğretimden sorumlu Bakanlar
olarak, bizim yetkimiz dışında kalan konularda kaydadeğer ilerleme sağlamak
için bu konulardan sorumlu makamlarla çalışacağımızı bildiririz. Ulusal
boyutta, kabul edilmiş tanıma araçları ve prosedürlerinin tam olarak
uygulanmasını öğretim elemanları ile öğrenci hareketliliğini teşvik edici
yolların bulunmasını sağlamak için çalışacağız. Ortak programların
sayısının artırılması, esnek müfredatların oluşturulması ve yükseköğretim
kurumlarımızın AYA'da yer alan ülkeler arasında daha dengeli bir öğrenci ve
öğretim elemanı hareketliliği konusunda sorumluluk almaya yönlendirilmesi
gibi yukarıda bahsedilen teşvik edici önlemler arasındadır.
Derece Sistemi
2.4 Üçkademeli derece sistemine dayalı bir AYA kurma hedefi doğrultusunda
hem ulusal hem kurumsal seviyede önemli gelişim kaydedilmektedir. İlk
ikikademeli programlara kayıtlı öğrenci sayısında önemli bir artış meydana
gelmiş ve kademeler arasındaki yapısal engeller azalma göstermiştir. Benzer
şekilde, yapılandırılmış doktora programlarının sayısı artmıştır. Hem iş
dünyasının hem de daha ileri akademik çalışmalarının ihtiyaçlarını
karşılamaya yönelik yeterliliklerin kazanılmasına olanak sağlayan müfredat
reformunun önemini vurguluyoruz. Gelecekteki çalışmalar, kademeler arasında
geçiş ve bir üst kademeye geçişin önündeki engellerin kaldırılması ve
öğrenim çıktıları ile öğrencilerin iş yüküne dayanan Avrupa Kredi Transfer
Sistemi'nin (AKTS) doğru bir şekilde uygulanması konuları üzerinde
yoğunlaşmalıdır.
Tanıma
2.5 Yükseköğretim yeterliliklerinin, öğrenim sürelerinin ve tecrübeye
dayalı, yaygın ve resmi olmayan öğrenme yoluyla kazanılan yeterliliklerin
adil bir şekilde tanınması, hem ulusal ve hem de küresel boyutta AYA'nın
temel unsurlarından bir tanesidir. Kolay anlaşılabilir ve
karşılaştırılabilir yükseköğretim dereceleri oluşturulması, eğitim
sistemleri ve yeterlilikler çerçeveleri ile ilgili bilgilere kolay erişim
sağlanması, vatandaşların hareketliliği ile AYA'nın cazibesinin ve rekabet
edebilirliğinin sürdürülmesini güvence altına almanın ön koşuludur. Bologna
Süreci'nin, Karadağ da dahil olma üzere, 38 üyesinin "Avrupa Bölgesinde
Yükseköğretim Yeterliliklerinin Tanınmasına İlişkin Avrupa Konseyi/ UNESCO
Sözleşmesi (Lizbon Tanıma Sözleşmesi)"ni onayladığını bildirmekten
memnuniyet duyarken, Sözleşmeyi henüz onaylamayan üyelerin de bu konuyu
öncelikli olarak ele almasının önemini vurguluyoruz.
2.6 Lizbon Tanıma Sözleşmesi, AKTS ve Diploma Ekinin uygulanması ile ilgili
ilerleme kaydedilmiş olsa da, tanıma konusunda ulusal ve kurumsal
yaklaşımların daha uyumlu olması gerekmektedir. Tanıma konusundaki
uygulamaları geliştirmek için, Bologna İzleme Grubundan ulusal eylem
planlarımızın analiz edilmesi ve iyi uygulama örneklerinin dağıtılması
konusunda ENIC/NARIC ağları ile birlikte çalışmasını talep ediyoruz.
Yeterlilikler Çerçeveleri
2.7 Yeterlilikler çerçeveleri, AYA içinde karşılaştırabilirlik ve
şeffaflığın sağlanmasında; öğrenicilerin yükseköğretim sistemleri içinde ve
arasında hareketliliğinin kolaylaştırılmasında önemli araçlardır.
Yeterlilikler çerçeveleri, aynı zamanda, öğrenim çıktıları ve kredilere
dayalı eğitim programları ve modülleri geliştirme konusunda yükseköğretim
kurumlarına yardımcı olmalı ve yükseköğretim yeterlilikleri ile yaygın ve
resmi olmayan öğrenme ve tecrübe yoluyla kazanılmış yeterliliklerin
tanınmasını geliştirmelidir.
2.8 Ulusal yeterlilikler çerçevelerinin uygulanması konusunda gelişme
kaydedilmeye başlanmış olsa da, daha fazla çaba gerektiğinin altını
çiziyoruz. 2010 yılına kadar AYA Yeterlilikler Çerçevesi ile uyumlu olduğu
onaylanmış ulusal yeterlilikler çerçevelerinin tam anlamıyla uygulanmaya
konulması konusunda kararlıyız. Bunun zorlu bir görev olduğunun bilinciyle,
Avrupa Konseyi'nden ulusal yeterlilikler çerçevelerinin oluşturulması
konusundaki deneyimlerin paylaşılmasına destek olmasını talep ediyoruz.
Yeterlilikler çerçevelerinin öğrenci ve öğretim elemanı hareketliliğini
teşvik edecek ve istihdamı artıracak şekilde tasarlanması gerektiğini
vurguluyoruz.
2.9 AYA Yeterlilikler Çerçevesi ile uyumlu ulusal yeterlilikler
çerçeveleri, Avrupa Komisyonu'nun Yaşamboyu Öğrenime yönelik Yeterlilikler
Çerçevesi teklifi ile de uyumlu olacaktır.
2.10 Bergen'de kabul ettiğimiz AYA Yeterlilikler Çerçevesini, Avrupa
yükseköğretiminin küresel boyutta tanıtılmasında temel unsur olarak
görüyoruz.
Hayat Boyu Öğrenme
2.11 Durum değerlendirmesi raporu, esnek öğrenime ilişkin bazı unsurların
bir çok ülkede mevcut olduğunu ancak, yaşamboyu öğrenimi destekleyecek
esnek öğrenim yollarının sistematik olarak geliştirilmesinin henüz
başlangıç aşamasında olduğunu ortaya koymaktadır. Bu nedenle, Bologna
İzleme Grubundan iyi uygulamaların paylaşımının arttırılması ve yaşamboyu
öğrenimde yükseköğretimin rolü hakkında ortak bir anlayışın geliştirilmesi
konusunda çalışmasını talep ediyoruz. Tecrübe yoluyla edinilmiş
yeterliliklerin, yükseköğretime giriş ve kredi kazanımına imkan sağlayacak
şekilde tanınması sistemi, sadece çok az sayıda AYA ülkesinde
geliştirilmiştir. Bologna İzleme Grubunu, ENIC/NARIC ağları ile işbirliği
halinde, tecrübeye dayalı öğrenimin tanınması için öneriler geliştirmeye
çağırıyoruz.
Kalite Güvencesi ve Avrupa Kalite Güvencesi Ajansları Kaydı
2.12 Bergen'de kabul edilen AYA Kalite Güvencesi Standartları ve İlkeleri,
kalite güvencesi konusunda güçlü bir değişim aracı olmuştur. Tüm ülkeler bu
ilkeleri uygulamaya başlamış ve bazıları da bu konuda önemli düzeyde
ilerleme kaydetmiştir. Özellikle dış kalite güvencesi geçmişe göre daha iyi
gelişme kaydetmiştir. Halen geliştirilme ihtiyacı bulunmakla beraber,
2005'ten bugüne kalite güvencesine ilişkin bütün süreçlerde öğrenci
katılımı artmıştır. Kalite ile ilgili temel sorumluluk yükseköğretim
kurumlarında olduğundan, kalite güvencesi sistemlerini geliştirmeye devam
etmek mecburiyetindedirler. Kalite güvencesi ve akreditasyon kararlarının
karşılıklı tanınması konusunda kaydedilen ilerlemeyi takdirle karşılıyor;
kalite güvencesi ajansları arasındaki uluslararası işbirliğinin
sürdürülmesini destekliyoruz.
2.13 2006 yılında Avrupa Üniversiteler Birliği (EUA), Avrupa Öğrenciler
Birliği (ESIB), Avrupa Kalite Ajansları Birliği (Euopean Network of Quality
Agencies-ENQA) ve Avrupa Yükseköğretim Kurumları Birliği (European
Association of Institutions in Higher Education-EURASHE) (E4 Grubu)
tarafından ortaklaşa düzenlenen birinci Avrupa Kalite Güvencesi Forumu,
kalite güvencesi konusunda Avrupa'daki gelişmelerin tartışılması için
fırsat yaratmıştır. Bu dört kuruluşun, iyi uygulamaların paylaşımını
kolaylaştırmak ve AYA'da kalite gelişiminin devamını sağlamak amacıyla, her
yıl düzenli olarak Avrupa Kalite Güvencesi Forumu tertip etmelerini
destekliyoruz.
2.14 Avrupa Yükseköğretim Kalite Ajansları Ruhsatlandırma Sistemi'nin
oluşturulmasındaki katkıları nedeniyle E4 Grubu'na teşekkürlerimizi
sunuyoruz. Bu ruhsatlandırma sisteminin amacı, bütün paydaşların ve kamunun
AYA Kalite Güvencesi Standartları ve İlkelerine uygun olarak çalışan,
güvenilir kalite güvencesi ajansları ile ilgili tarafsız bilgiye
erişimlerini sağlamaktır. Böylelikle, AYA içinde ve dışında yükseköğretime
olan güven artacak ve kalite güvencesi ve akreditasyon kararlarının
karşılıklı olarak tanınması kolaylaşacaktır. E4 Grubu tarafından ortaklaşa
geliştirilen operasyonel model önerisine dayanan kalite ajansları
ruhsatlandırma sistemini memnuniyetle karşılıyoruz. Ruhsatlandırma sistemi,
kendi kendini finanse edecek, gönüllü, bağımsız ve saydam olacaktır.
Ruhsatlandırma başvurularının değerlendirilmesinde, AYA Kalite Güvencesi
Standartları ve İlkelerine esasta uygunluk temel alınmalıdır. Ulusal
makamlarca onaylanma koşulunun arandığı ülkelerde, AYA Kalite Güvencesi
Standartları ve İlkelerine uygunluk, bu makamlar tarafından onaylanan
bağımsız bir değerlendirme süreci yoluyla belgelendirilmelidir. E4
Grubu'ndan, kaydedilen gelişmeleri Bologna İzleme Grubu aracılığıyla
düzenli olarak rapor etmesini ve iki yıllık uygulamadan sonra
ruhsatlandırma sisteminin bütün paydaşların görüşlerinin dikkate alındığı
bir dış değerlendirme sürecinden geçirilmesini talep ediyoruz.
Doktora ve Araştırmacı Adayları
2.15 AYA'nın Avrupa Araştırma Alanı (AAA) ile uyumunun artırılması önemli
hedefler arasındadır. AYA Yeterlilikler Çerçevesi ile ilişkilendirilmiş çok
çeşitli doktora programlarının geliştirilmesi ve yürütülmesinin değerini
kabul etmekle beraber, bunu gerçekleştirirken aşırı yasal düzenlemelerden
kaçınmanın öneminin de farkındayız. Ayrıca, üçüncü kademedeki arzın
geliştirilmesi ve araştırmacı adaylarının statü, kariyer ve finansman
olanaklarının iyileştirilmesinin, Avrupa'da araştırma kapasitesinin
güçlendirilmesi ve yükseköğretimin kalitesi ve rekabet gücünün artırılması
hedeflerine ulaşma yolunda gerekli önkoşullar olduğunun altını çiziyoruz.
2.16 Bu nedenle, yükseköğretim kurumlarımızı, doktora programlarını
kurumsal strateji ve politikalarla ilişkilendirmeye ve doktora ve
araştırmacı adayları için kariyer yolları ve fırsatları yaratma konusunda
çabalarını yoğunlaştırmaya çağırıyoruz.
2.17 Avrupa Üniversiteler Birliği'ni (EUA), doktora programlarına giriş
koşullarının, danışmanlık ve değerlendirme süreçlerinin saydamlığı,
transfer edilebilen beceriler ve istihdamı arttırma yollarının
geliştirilmesi gibi çok önemli diğer konuların yanı sıra, Avrupa çapında
oluşturulan yenilikçi doktora programları ile ilgili deneyimlerin
yükseköğretim kurumları arasında paylaşılmasına verdikleri desteği
sürdürmeye davet etmekteyiz. Hükümetlerimiz ve araştırmayı destekleyen
diğer kurumlar arasında finansman ve diğer konular ile ilgili daha fazla
bilgi alışverişinin teşvik edilmesi için uygun fırsatlar arayacağız.
Sosyal Boyut
2.18 Yükseköğretim, toplumda sosyal bütünleşmeyi geliştirmede,
eşitsizliklerin azaltılmasında, bilgi, beceri ve yeterlilik düzeyinin
artırılmasında güçlü bir rol oynamalıdır. Bundan dolayı, oluşturulacak
politika, kişisel gelişimleri ve sürdürülebilir, demokratik ve bilgi
temelli bir topluma katkıları bakımından kişilerin potansiyellerini azami
düzeye çıkartmayı hedeflemelidir. Yükseköğretime başlayan, katılan ve
yükseköğretimi tamamlayan bir öğrenci birliğinin, bütün düzeylerde,
halklarımızın çeşitliliğini yansıtması konusunda toplumsal bir hedefi
paylaşmaktayız. Önlerinde sosyal ve ekonomik geçmişlerinden kaynaklanan
engeller olmadan, öğrencilerin eğitimlerini tamamlayabilmesinin önemini
tekrar teyit etmekteyiz. Bundan dolayı, öğrencilere yeterli hizmet
sunulması, yükseköğretime erişimde ve yükseköğretimde daha esnek öğrenim
yollarının oluşturulması ve her düzeyde eşit fırsata dayalı katılımın
artırılması yönündeki çabalarımıza devam etmekteyiz.
Küresel Boyutta Avrupa Yükseköğretim Alanı
2.19 Bologna reformlarının dünyanın birçok bölgesinde, Avrupalı ve
uluslararası ortakların ilgisini çekmesi ve bir tartışma platformu
oluşturmaya teşvik etmesi memnuniyet vericidir. Tartışmaya açılan konular,
yeterliliklerin tanınması, ortaklığa, karşılıklı güven ve anlayışa dayalı
işbirliğinin yararları, ve Bologna Süreci'nin temel değerlerini
kapsamaktadır. Ayrıca, dünyanın diğer bölgelerindeki bazı ülkelerin
yükseköğretim sistemlerini Bologna çerçevesiyle uyumlaştırma yönündeki
çabalarını da onaylamaktayız.
2.20 "Küresel Boyutta Avrupa Yükseköğretim Alanı" stratejisini benimsemekte
ve Avrupa Yükseköğretim Alanı hakkında bilgi sağlanması ve bu alanın
çekiciliği ve rekabet edebilirliğinin desteklenmesi; ortaklığa dayalı
işbirliğinin güçlendirilmesi; politika diyaloglarının yoğunlaştırılması; ve
tanımanın geliştirilmesi gibi temel politika alanlarında çalışmalar
yürütmeyi amaçlamaktayız. Bu çalışma, OECD/UNESCO'nun "Sınır ötesi
Yükseköğretimde Kalitenin Sağlanması Konusunda Kılavuz İlkeleri" ile
ilişkili olarak görülmelidir.
3. 2009 için Öncelikler
3.1 Önümüzdeki iki yıl boyunca, devam etmekte olan üç kademeli derece
sistemi, kalite güvencesi ve öğrenim süreleri ile derecelerin tanınması
öncelikleri de dahil olmak üzere, kabul edilmiş eylem başlıklarının
tamamlanmasına yoğunlaşmak konusunda anlaşmış bulunmaktayız. Özellikle,
aşağıda sıralanan eylem alanları üzerinde odaklanacağız.
Hareketlilik
3.2 2009 yılı için hazırlanacak olan ulusal raporlarımızda, öğrencilerin ve
personelin hareketliliğini teşvik etmek amacıyla ulusal düzeyde
gerçekleştirilen ve gelecek değerlendirmeler için alınacak tedbirleri de
kapsayan eylemler hakkında bilgi vereceğiz. Paragraf 2.3'te belirtilen
temel ulusal zorluklar üzerinde yoğunlaşacağız. Ayrıca, bilgi alışverişi ve
burs ve kredilerin taşınabilirliğinin önündeki engellerin belirlenmesi ve
kaldırılmasını sağlamak amacıyla ulusal uzmanlar ağı oluşturma konusunda
anlaşmaya vardık.
Sosyal Boyut
3.3 Benzer biçimde, sosyal boyut ile ilgili eylem planları ve bunların
etkinliğini arttırmakta yolundaki önlemleri içeren ulusal stratejilerimiz
ve politikalarımız hakkında raporlar hazırlayacağız. Tüm paydaşları ulusal
alanda bu çalışmaya katılmaları ve destek vermeleri için davet edeceğiz.
Veri Toplama
3.4 Bologna Süreci'ne katılan tüm ülkeler arasında hareketlilik ve sosyal
boyut konularındaki mevcut bilgilerin geliştirilmesi ihtiyacının
farkındayız. Bu nedenle Avrupa Komisyonu'ndan Eurostudent ile birlikte tüm
Bologna ülkelerindeki sosyal boyut, öğrenci ve öğretim elemanı
hareketliliği konularında ilerlemenin ölçülebilmesi için
karşılaştırılabilir ve güvenilir bilgi sağlamalarını talep ediyoruz. Bu
alandaki bilgiler, hem yükseköğretimi hem de mezunların istihdam
edilebilirliğini eşit ve tarafsız bir biçimde kapsamalıdır. Bu görev
Bologna İzleme Grubu ile birlikte yürütülmeli ve konu ile ilgili rapor 2009
Bakanlar Konferansı'nda sunulmalıdır.
İstihdam
3.5 Üç kademeli derece sisteminin uygulamaya konmasının ardından, Bologna
İzleme Grubundan hayat boyu öğrenme kapsamında her bir aşama için istihdam
oranının nasıl arttırılabileceğinin daha detaylı olarak incelenmesini talep
ediyoruz. Bu, tüm paydaşların sorumluluklarını içerecektir. Hükümetler ve
yükseköğretim kurumlarının, bu alanda yapılan reformların mantıksal
temelleri ile ilgili olarak, işverenler ve diğer paydaşlarla daha fazla
iletişim içerisinde bulunmaları gerekecektir. Kamu sektörü içindeki
istihdam ve kariyer yapılarının, bu yeni üç kademeli sistem ile tam olarak
uyum içerisinde olması için hükümetlerimiz ile beraber çalışacağız.
Kurumları, öğrenim çıktılarına dayalı müfredat oluşturulması sürecinde
işverenler ile daha ileri seviyede ortaklık ve işbirliği kurmaları
konusunda teşvik edeceğiz.
Küresel Boyutta Avrupa Yükseköğretim Alanı
3.6 Bologna İzleme Grubundan, 2009 yılına kadar Avrupa çapında ve ulusal ve
kurumsal düzeylerde bu alandaki tüm gelişmeleri kapsayan bir rapor
hazırlamasını talep ediyoruz. Burada tüm paydaşlara yetki alanları
dahilinde görev düşmektedir. Küresel boyutta AYA stratejisi uygulanmasının
rapor edilmesinde Bologna İzleme Grubunun iki önceliği özellikle dikkate
alması gerekmektedir. Birincisi, Bologna Sekreterliği web sayfası ve Avrupa
Üniversiteler Birliği tarafından hazırlanan Bologna El Kitabındaki Avrupa
Yükseköğretim Alanı ile ilgili mevcut bilgilerin geliştirilmesi ve ikincisi
, yeterliliklerin ve öğrenim sürelerinin tanınmasının geliştirilmesidir.
AYA dahilindeki tüm yükseköğretim kurumlarına, ENIC/NARIC merkezlerine ve
tanıma konusunda diğer yetkili makamlara , Avrupa'da kazanılan
yeterliliklerin dünyanın diğer bölgelerinde nasıl değerlendirilmesini
bekliyorlarsa, Avrupa dışında edinilen yeterlilikleri değerlendirirken de
aynı açık görüşle hareket etmeleri ve tanıma değerlendirmelerini de Lizbon
Tanıma Sözleşmesi'ni temel alarak yapmaları çağrısında bulunuyoruz.
Durum Değerlendirmesi
3.7 Bologna İzleme Grubundan, 2009 Bakanlar Konferansı'na kadar bitirilmek
üzere, ulusal raporlara dayanan durum değerlendirmesi sürecine devam
etmesini talep ediyoruz. Özellikle hareketlilik, küresel boyutta Bologna
Süreci ve sosyal boyut konularındaki durum değerlendirmesinde, kalitatif
analizler geliştirilmesini beklemekteyiz. Durum değerlendirmesinin
kapsadığı alanlar; derece sistemleri ve mezunların istihdam edilebilirliği,
derecelerin ve öğrenim sürelerinin tanınması, kalite güvencesinin Avrupa
Standartları ve İlkelerine uygun bir şekilde uygulanması gibi konuları
içermeye devam etmelidir. Öğrenci merkezli ve çıktı temelli bir öğrenim
sisteminin geliştirilmesi amacıyla, bir sonraki uygulamanın aynı zamanda,
ulusal yeterlilikler çerçeveleri, öğrenim çıktıları ve kredileri, hayat
boyu öğrenim ve deneyimle kazanılan yeterliliklerin tanınması konularını da
içermesi gerekmektedir.
4. 2010 ve Ötesi
4.1 Avrupa Yükseköğretim Alanı gelişirken ve küreselleşmenin zorluklarına
cevap vermeye çalışırken, mevcut iş birliğinin 2010'dan sonra da devam
etmesi gerektiği inancındayız.
4.2 Bologna Süreci'nden Avrupa Yükseköğretim Alanı'na bir geçiş kapısı
olacak olan 2010 yılını, toplumlarımızın hem ulusal düzeyde hem de Avrupa
düzeyindeki gelişimlerinde anahtar rolü oynayan yükseköğretime olan
bağlılığımızın göstergesi olarak ele alıyoruz. 2010 yılını, 1999'da Bologna
Süreci'ni başlatmamıza sebep olan vizyonumuzu gözden geçirme ve yeniden
düzenleme yolunda bir fırsat olarak ele alacağız. 2010 yılını,
yükseköğretim sistemlerimizi anlık durumların ötesine bakacak şekilde
düzenlemek ve geleceğimizi belirleyecek olan zorlukların üstesinden gelmek
için bir fırsat olarak ele almaktayız.
4.3 Bologna İzleme Grubundan, Avrupa Yükseköğretim Alanı'nın 2010'dan sonra
nasıl geliştirileceği konusunda, 2009 Bakanlar toplantısında sunulmak üzere
bir rapor hazırlamasını talep ediyoruz. Bu rapor, mevcut olan gayrı resmi
düzenlemelerin düzgün bir şekilde işlemekte olduğu ve eşi görülmemiş
değişimler getirdiği gerçeği ışığında, uygun destek yapılarına ilişkin
öneriler içermelidir.
4.4 Bologna İzleme Komitesi'nden 2010 yılı için, danışman üyeler ile iş
birliği içerisinde, geçmiş değerlendirmeler, Trends ve Öğrenci Gözüyle
Bologna raporlarının dikkate alındığı ve 1999 yılından günümüze Bologna
Süreci çerçevesinde kaydedilen gelişmelerin bağımsız değerlendirmeleri de
içerecek şekilde ele alındığı bir rapor hazırlamalarını bekliyoruz.
4.5 2010 yılında yapılacak olan Bakanlar toplantısının niteliği, yeri ve
içeriğine ilişkin 2008 yılının ilk yarısında alınacak olan karar Bologna
İzleme Grubunun yetkisine verilmiştir.
4.6 Bir sonraki toplantımız, Benelüx ülkelerinin ev sahipliğinde, 28-29
Nisan 2009 tarihlerinde Leuven/Louvain-la-Neuve'de gerçekleştirilecektir.
Londra Bildirgesi için tıklayınız.