​​​​​​​​​​​Roma Bildirgesi (2020)

Özet

Bakanlar, daha kapsayıcı, yenilikçi, birbirine bağlı ve dirençli (esnek) bir Avrupa Yükseköğretim Alanı (AYA) geliştirme taahhüdünü yeniden teyit etmektedir. AYA, öğrencilerin, personelin ve mezunların eğitim almak, öğretmek ve araştırma yapmak için özgürce hareket edebilecekleri bir alan olarak görülmektedir. Yükseköğretimin ve demokrasinin temel değerlerine, hukukun üstünlüğüne tamamıyla saygı duyulacaktır. Bakanlar, 2030 yılına kadar kapsayıcı, yenilikçi ve birbirine bağlı bir AYA’yı oluşturmayı; sürdürülebilir, uyumlu ve barışçıl bir Avrupa'yı desteklemeyi taahhüt etmektedir.

Kapsayıcı: çünkü her öğrenen, yükseköğretime eşit erişime sahip olacaktır, çalışmalarını ve eğitimini tamamlamaları için tam olarak desteklenecektir.

Yenilikçi: çünkü araştırmayla yakından bağlantılı yeni ve daha uyumlu öğrenme, öğretme ve değerlendirme yöntem ve uygulamalarını tanıtacaktır.

Birbirine Bağlı: çünkü ortak çerçevelerimiz ve araçlarımız, uluslararası işbirliği ve reformu, bilgi alışverişini ve personel ve öğrencilerin hareketliliğini kolaylaştırmaya ve geliştirmeye devam edecektir.

  • Yükseköğretim, 2030’a kadar Birleşmiş Milletlerin Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerini karşılamada kilit bir aktör olacaktır.
  • Kaliteli eğitim, AYA’nın ayırt edici özelliği olmaya devam edecektir.
  • Sosyal açıdan kapsayıcı yükseköğretim, AYA’nın merkezinde kalacaktır ve fırsatların sağlanmasını gerektirecektir ve toplumun her kesiminden bireylerin adil bir şekilde dâhil edilmesine destek olacaktır.
  • Bakanlar, akademik özgürlük tanımını, müdahale ve misilleme korkusu olmaksızın toplum içinde ve toplumla akademik personelin ve öğrencilerin araştırma, öğretme, öğrenme ve iletişimde özgürlüğü olarak benimsemektedir.
    • Akademik özgürlük, demokrasinin yanı sıra yükseköğretimde kaliteli öğrenmenin, öğretmenin ve araştırmanın vazgeçilmez bir yönüdür.
    • Akademik özgürlük, kısmen eğitim hakkına dayanan ayrı, temel demokratik bir haktır ve düşünce, fikir ve ifade özgürlüğü ile unsurları paylaşır.
    • Akademik özgürlük, akademik topluluğun- akademik personel ve öğrenciler dâhil olmak üzere- araştırma, öğretme ve öğrenme ve daha geniş olarak hem yükseköğretim sektörü içinde hem de dışında araştırma ve öğretim sonuçlarının yayılmasına ilişkin özgürlüğünü belirler.
    • Akademik özgürlük aynı zamanda demokrasinin temel bir unsurudur.
    • Akademik özgürlük, yükseköğretim sektörünün içinde ve dışında düşünme, sorgulama ve fikir paylaşma özgürlüğünü gerektiren, bu özgürlüklerin her biri ile birlikte öğrenme, öğretme ve araştırma özgürlüğünü kapsayacak şekilde anlaşılabilir.
    • Yükseköğretim yönetişiminin ayrıca öğrenme, öğretme ve araştırma özgürlükleri üzerinde bir etkisi vardır ve akademik özgürlüğe saygı duyan şekillerde bilinçli bir şekilde organize edilmelidir.
    • Akademik özgürlük, kaliteli yükseköğretime özgü olsa da otomatik olarak varsayılacak bir değer değildir. Aksine, akademik özgürlüğün işler hale gelmesini sağlayan farklı unsurların ve koşulların etkileşiminin oluşturulması, düzenli olarak değerlendirilmesi, korunması ve teşvik edilmesi gerekir.
  • Bakanlar, AYA’da yükseköğretimin sosyal boyutunu güçlendirmek için yönlendirici ilkeleri benimsemektedir.
    • Sosyal boyut, AYA’da ve AB düzeyinde olduğu gibi sistem ve kurumsal düzeyde de yükseköğretim stratejilerinin merkezinde olmalıdır.
    • Yasal düzenlemeler veya politika belgeleri, yükseköğretim kurumlarının, yükseköğretim çalışmalarına erişimi, katılımı ve tamamlamayı genişletmeye yönelik kamusal sorumluluklarını yerine getirmek için kendi stratejilerini geliştirmelerine izin vermeli ve olanak tanımalıdır.
    • Tüm eğitim sisteminin kapsayıcılığı, erken çocukluk eğitiminden yükseköğretime ve hayat boyu öğrenme boyunca tutarlı politikalar geliştirilerek iyileştirilmelidir.
    • Güvenilir veri, yükseköğretimin sosyal boyutunun kanıta dayalı olarak iyileştirilmesi için gerekli bir ön koşuldur.
    • Kamu yetkilileri, yükseköğretim kurumlarının, yükseköğretim çalışmalarına erişimlerini, katılımlarını ve tamamlamalarını genişletmek amacıyla potansiyel ve kayıtlı öğrenciler için etkili danışmanlık ve rehberlik sağlamalarına olanak tanıyan politikalara sahip olmalıdır.
    • Kamu yetkilileri, yükseköğretim kurumlarına, çeşitliliği kucaklamak ve eşitliğe ve yükseköğretime dâhil olmaya katkıda bulunmak için yeterli kapasite oluşturmalarına imkân veren yeterli ve sürdürülebilir finansman ve mali özerklik sağlamalıdır.
    • Kamu yetkilileri, yükseköğretim kurumlarının daha çeşitli öğrenci ve personel yapısının ihtiyaçlarına cevap verme kapasitelerini güçlendirmelerine ve kapsayıcı öğrenme ortamları ve kapsayıcı kurumsal kültürler yaratmalarına yardımcı olmalıdır.
    • Yükseköğretimde uluslararası hareketlilik programları, çeşitliliği, eşitliği ve kapsayıcılığı teşvik edecek şekilde yapılandırılmalı ve uygulanmalıdır ve özellikle savunmasız, dezavantajlı veya yeterince temsil edilmemiş altyapılardan gelen öğrencilerin ve personelin katılımını teşvik etmelidir.
    • Yükseköğretim kurumları, yükseköğretime toplum katılımının çeşitliliği, eşitliği ve kapsayıcılığı teşvik etmesini sağlamalıdır.
    • Kamu yetkilileri, yukarıdaki ilkelerin hem ulusal sistem hem de kurumsal düzeyde nasıl çevrilip uygulanabileceği konusunda yükseköğretim kurumları ve diğer ilgili paydaşlarla bir politika diyaloğu kurmalıdır.
  • Bakanlar, AYA’da Yükseköğretimde Öğrenme ve Öğretimin Geliştirilmesi İçin Ulusal Otoritelere Tavsiyeleri kabul etmektedir ve izleyeceklerini taahhüt etmektedir. Öğrenci merkezli öğrenme ve öğretmeyi uygulamada yükseköğretim kurumları desteklenecektir.
    • Yükseköğretimden sorumlu kamu yetkilileri, öğrenci merkezli öğrenmeyi gerçeğe dönüştürmeyi, öğretimi devamlı geliştirmeyi, öğrenme ve öğretmeyi geliştirmek için yükseköğretim kurumlarının ve sistemlerinin kapasitesini güçlendirmeyi taahhüt etmelidir.
  • Bakanlar, yükseköğretim kurumlarını dijital teknolojileri kullanma konusunda desteklemektedir. Açık bilim ve eğitimin geliştirilmesi taahhüt edilmektedir.
  • İşbirliği ve hareketlilik sistemlerimizi birbirine bağlamaktadır, kültürlerarası gelişimi ve dil becerilerini beslemektedir. Daha geniş bilgiye sahip olmaya ve dünyayı anlamaya yardımcı olmaktadır.
  • Dijital çözümler, güvenli, verimli ve şeffaf veri değişimini kolaylaştırmaktadır. Tanıma, kalite güvencesi ve hareketliliği geliştirmeye yönelik ortak dijital yaklaşımlar gereklidir.
  • Bakanlar, Avrupa Araştırma Alanı ile işbirliğini güçlendirmeyi taahhüt etmektedir.
  • Gelecekteki AYA’nın uygunluğu ve mükemmelliği için gerekli olan kapsayıcılığı, iletişimi, işbirliğini ve dayanışmayı teşvik eden daha yakından bağlantılı ve sürdürülebilir bir yükseköğretim topluluğu oluşturma taahhüt edilmektedir.

Roma Bildirgesi için tıklayınız.

Roma Bildirgesi Türkçe çeviri metni için tıklayınız.


Telefon: 00 90 312 298 79 33 Fax: 00 90 312 266 47 44 E-posta: cohe@yok.gov.tr